Odgovor:

Zastarelost, kao oblik prestanka poreske obaveze, propisana je čl.114.-114z. Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji.

U skladu sa važećim odredbama člana 114. Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji pravo nadležnog poreskog organa (lokalne poreske administracije) na utvrđivanje i naplatu poreza i sporednih poreskih davanja zastareva za pet godine od dana kada je zastarelost počela da teče.

Zastarelost prava na utvrđivanje poreza i sporednih poreskih davanja počinje da teče od prvog dana naredne godine od godine u kojoj je trebalo utvrditi porez, odnosno sporedno poresko davanje, što je propisano članom 114. stav 2. istog zakona.

Zastarelost prava na naplatu  poreza i sporednih poreskih davanja počinje da teče od prvog dana naredne godine u odnosu na godinu u kojoj je obaveza poreskog dužnika  dospela za plaćanje, što je propisano članom 114. stav 3. istog zakona.

Prekid roka zastarelosti uređen je odredbama člana 114d. Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji. Navedenim članom propisano je da se zastarelost prekida svakom radnjom Poreske uprave preduzetom protiv poreskog dužnika u cilju utvrđivanja i naplate poreza i sporednih poreskih davanja, odnosno radnjom poreskog obveznika preduzetom u cilju ostvarivanja prava na povraćaj, poreski kredit, refakciju i refundaciju, kao i namirenje dospelih obaveza putem preknjižavanja i povraćaj sporednih poreskih davanja.  Posle prekida zastarelost počinje teći iznova, a vreme koje je proteklo pre prekida ne računa se u rok za zastarelost.

Odredbama člana 114ž. Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji definisana je apsolutna zastarelost. Pravo na utvrđivanje, naplatu, povraćaj, poreski kredit, refakciju, refundaciju, kao i namirenje dospelih obaveza putem preknjižavanja poreza, uvek zastareva u roku od deset godina od isteka godine u kojoj je porez trebalo utvrditi ili naplatiti, odnosno u kojoj je izvršena preplata.

            Članom 114z. Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji propisuje se zastoj zastarelosti prava na utvrđivanje i naplatu poreza i sporednih poreskih davanja.

            Zastarelost prava Poreske uprave na utvrđivanje i naplatu poreza i sporednih poreskih davanja ne teče:

1. za vreme od pokretanja upravnog sporado pravosnažne sudske odluke,
2. za vreme kada je drugim zakonom propisano da se poreski postupak ne može otpočeti, odnosno da se započeti poreski postupak prekida.
3. za vreme kada je u skladu sa odredbama čl.73, 74, 74a i 74b ZPPPA, plaćanje dugovanog poreaz odloženo.

O apsolutnoj zastarelosti prava na utvrđivanje, naplatu, povraćaj, poreski kredit, refakciju, refundaciju, kao i namirenje dospelih obaveza putem preknjižavanja poreza LPA vodi računa po službenoj dužnosti. Prilikom odlučivanja o apsolutnoj zastarelosti moraju se posmatrati izvršene uplate poreskih obveznika kojima se prema ZPPPA namiruju najstarije poreske obaveze koje utiču na početak roka apsolutne zastarelosti.

Prema navedenom poreski obveznik ne podnosi zahtev za prestanak poreske obaveze po osnovu apsolutne zastarelosti o čemi poreski organ vodi računa po službenoj dužnosti. Pokrenuti postupak prinudne naplate ne utiče na rok za utvrdjivanje prava na zastarelost prema odredbama člana 114ž. ZPPPA, već uplate koje su izvršene u tom periodu.