- Kako da računamo kamatu koju ćemo prebaciti u vanbilansnu evidenciju po osnovu apsolutne zastarelosti za vreme zastoja zastarelosti (obveznik je bio u reprogramu sa 100% otpisom kamate na 50 rata). Da li da za period kada je bio u reprogramu obračunavamo kamatu na glavnicu po referentnoj kamatnoj stopi ili po stopi ref. +10% ili da ne obračunavamo kamatu za taj period?
Odgovor:
Narodna skupština Republike Srbije je dana 25.02.2016. godine donela Zakon o izmenama i dopunama Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji, koji je objavljen u „Službenom glasniku RS” br.15 od 25.02.2016. godine, s tim da je stupio na snagu 04.marta 2016. godine.
Ministar finansija doneo je Pravilnik o postupanju Poreske uprave i poreskog obveznika u postupku odlaganja plaćanja dugovanog poreza na rate, objavljen je u Službenom glasniku Republike Srbije broj 28 od 15.marta 2016. godine a stupa na snagu 23.03.2016.godine.
Prema usvojenim izmenama i dopunama ZPPPA, odlaže se dugovani porez koji je dospeo za plaćanje do dana stupanja na snagu ovog zakona (04.03.2016), koji je kao takav evidentiran u poreskom računovodstvu i ne prelazi 2.000.000 dinara i koji u sebi ne sadži kamatu.
Članom 5. Pravilnika propisano je da u periodu plaćanja dugovanog poreza, do isplate tog duga u potpunosti, poreski obveznik je dužan da redovno izmiruje tekuće obaveze dospele za plaćanje i rate utvrđene rešenjem, odnosno sporazumom o plaćanju dugovanog poreza i u tom periodu se obračunava kamata na dugovani porez po stopi jednakoj godišnjoj referentnoj stopi Narodne banke Srbije.
Poreskom obvezniku koji redovno izmiruje rate dugovanog poreza, uključujući i tekuće obaveze u skladu sa zakonom otpisuje se kamata (evidentirana na dan 04. marta 2016. godine), na dug koji se odnosi na dugovani porez plaćen u tom periodu, po isteku svakih 12 meseci, do izmirenja tog duga u potpunosti.
Podnošenjem zahteva za odlaganje plaćanja dugovanog poreza na rate poreski obveznik imao je obavezu da usaglasi stanje dugovanog poreza na određeni dan. Dan usaglašavanja stanja dugovanog poreza je dan sa kojim se sprovode knjiženja u poreskom računovodstvu i smatra se danom ulaska dugovanog poreza u reprogram. Na kartici poreskog obveznika na dan ulaska dugovanog poreza u reprogram stanje i glavnog duga i kamate je nula (0) i od tog dana se vrši obračun kamate na ceo dugovani porez koji se odlaže do dana dospeća prve rate kada se knjiži i iznos prve rate i iznos obračunate kamate u poreskom računovodstvu. Obračun kamate se vrši na ostatak duga što znači da je sledeći obračun kamate na ostatak duga ( iznos nakon plaćanja prve rate) od datuma dospeća prve rate do datuma dospeća druge rate za plaćanje u visini referentne kamatne stope Narodne banke Srbije.
Ukoliko se poreski obveznik ne pridržava rokova za uplatu i uslova za odlaganje plaćanja dugovanog poreza na rate, po poništenom sporazumu, odnosno ukinutom rešenju neplaćeni dugovani porez i srazmerni deo neplaćene kamate na taj dug, proknjižiće se u poreskom računovodstvu na koji će se dalje obračunavati kamata prema čl. 75. ZPPPA.
Članom 114z. Zakona o poreskom postupku i poreskoj administraciji propisuje se zastoj zastarelosti prava na utvrđivanje i naplatu poreza i sporednih poreskih davanja.
Zastarelost prava Poreske uprave na utvrđivanje i naplatu poreza i sporednih poreskih davanja ne teče:
- za vreme od pokretanja upravnog spora do pravosnažne sudske odluke,
- za vreme kada je drugim zakonom propisano da se poreski postupak ne može otpočeti, odnosno da se započeti poreski postupak prekida.
- za vreme kada je u skladu sa odredbama čl. 73, 74, 74a i 74b ZPPPA, plaćanje dugovanog poreza odloženo.
Vreme trajanja zastoja zastarelosti iz člana 114z. ZPPPA ne računa se u apsolutni rok za zastarelost.
Zastoj zstarelosti prava na utvrđivanje i naplatu poreza i sporednih poreskih davanja, uređuje u kojim slučajevima zastoj zastarelosti utiče na utvđivanje zastarelosti, u smislu utvrđivanja rokova za zastarelost a ne utiče na primenu drugih zakonskih normi, koje uređuju druge postupke, u konkretnom slučaju postupak odlaganja plaćanja dugovanog poreza.
U konkretnom slučaju to znači da za period dok je poreski obveznik bio u reprogramu obračunavala se kamata na ostatak duga u visini referentne kamatne stope NBS. Kada je poreski obveznik izgubio pravo na reprogram preostale neplaćene rate dugovanog poreza koje su bile u reprogramu se knjiže na stanje u ukupnom iznosu i kamata se obračunava u visini referentne kamatne stope NBS uvećane za 10%, dakle prema čl. 75. ZPPPA. Kod utvrđivanja prava na apsolutnu zastarelost vreme za koje je poreski obveznik bio u postupku odlaganja plaćanja dugovanog poreza ne računa se u apsolutni rok za zastarelost, znači rok za apsoloutnu zastarelost produžava se za vreme za koje je obveznik bio u postupku odlaganja plaćanja dugovanog poreza, ali nema uticaja na način obračuna kamate.