- Da li ukoliko ne donesemo novu odluku o naknadama za korišćenje javnih površina možemo koristiti staru ili moramo neposredno primeniti novi Zakon o naknadama? Kako su Zakonom o naknadama propisane najviše cene za korišćenje javnih površina, da li ukoliko ne donesemo odluku moramo da koristimo te cene ili se koriste cene iz stare odluke?
Odgovor:
Članom 239. Zakona o naknadama za korišćenje javnih dobara koji se primenjuje od 1. januara 2024. godine propisano je:
- Najviši iznos naknade za korišćenje javne površine propisan je u Prilogu 12. ovog zakona.
- Izuzetno, iznos naknade iz stava 1. ovog člana može biti viši od propisanog u slučaju korišćenja javne površine bez dozvole nadležnog organa.
- Kriterijumi za propisivanje visine naknada su: vreme korišćenja, zona ukoliko je zona utvrđena aktom jedinice lokalne samouprave, tehničko-upotrebne karakteristike objekta, odnosno vrsta sredstva za oglašavanje.
- Aktom skupštine jedinice lokalne samouprave utvrđuje se visina naknade u skladu sa st. 1. i 3. ovog člana, olakšice, način dostavljanja i sadržaj podataka o korišćenju javne površine nadležnom organu koji utvrđuje obavezu plaćanja naknade.
Prema navedenom, aktom skupštine jedinice lokalna samouprave utvrđuje se visina naknade u skladu sa stavom 1. i 3. ovog člana što znači do maksimalnog iznosa propisanog u Prilogu 12 (stav 1) i na osnovu kriterijuma propisanih u stavu 3. Navedeno podrazumeva da odlukom mogu biti proisana I određena umanjenja za pojedine vrste objekata ili korišćenja javnih površina (kao i do sada)
Članom 240. stav 1-4 istog zakona propisano je:
- Utvrđivanje naknade za korišćenje javne površine vrši se prema površini prostora, odnosno sredstva za oglašavanje ili prema tehničko-upotrebnim karakteristikama objekta, odnosno vrsti sredstva za oglašavanje, srazmerno odobrenom vremenu korišćenja, utvrđenog dozvolom nadležnog organa jedinice lokalne samouprave.
- Naknada iz stava 1. ovog člana umanjuje se za 50% u slučaju korišćenja sredstva za oglašavanje za sopstvene potrebe i za potrebe drugih lica, postavljenog na površinu koja nije javna, kojim se vrši neposredni uticaj na raspoloživost, kvalitet ili neku drugu osobinu javne površine.
- U slučaju korišćenja javne površine na način propisan članom 236. ovog zakona, bez dozvole nadležnog organa, naknada se utvrđuje prema podacima iz akta nadležne inspekcije o površini prostora, odnosno sredstva za oglašavanje ili prema tehničko-upotrebnim karakteristikama objekta, odnosno vrsti sredstva za oglašavanje i vremenu korišćenja.
- Naknada iz stava 3. ovog člana uvećava se za 50% u odnosu na propisanu visinu naknade za korišćenje javne površine sa dozvolom nadležnog organa.
Znači, Zakonom je propisano da je iznosi nakanda za korišćenje javnih površina, koji su utvrđeni aktom jedinice lokalna samouprave po propisanim kriterijumima, uvećavaju za 50% za korišćenje javnih površina bez dozvole (za sve tri vrste naknada), a da se naknada za korišćenje javnih površina za oglašavanje umanjuje za 50% za korišćenje sredstava za oglašavanje koja su postavljena na površinu koja nije javna.
Na osnovu navedenog, odlukom jedinice lokalne samouprave ne propisuju se iznosi naknada za korišćenje javnih površina bez dozvole niti se propisuju iznosi nakanda za korišćenje sredstava za oglašavanje na površinama koje nisu javne.
U vašem slučaju, ako ranije doneta odluka nema ograničen rok do kada važi, ista se može koristiti i u 2024. godini, kao I umanjenja propisana tom odlukom. Pri tom, ukoliko su tom odlukom bili propisani iznosi naknada za korišćenje javne površine bez dozvole, kao i iznosi naknada za korišćenje sredstava za oglašavanje na drugim površinama koje nisu javne, ti iznosi se ne mogu primeniti za 2024. godinu, jer Zakon to ne dozvoljava.
Zakon nalaže da se iznosi naknada propisani za korišćenje javnih površina sa dozvolom uvećavaju za 50% za kroišćenje javne površine bez dozvole (za sve tri vrste naknade), odnosno umanjuju za 50% za reklame na drugim površinama koje nisu javne.
Na primeru to izgleda ovako:
Starom odlukom Imate propisanu naknadu za postavljanje kioska sa dozvolom u iznosu 80 dinara dnevno, a bez dozvole 90 dinara. Ako dobijete od inspekcije da je neka firma postavila kiosk bez dozvole, koristite propisani iznos od 80 dinara i uvećavate ga za 50%, a ne možete koristiti iznos od 90 dinara.
Tako dobijeni iznos od 120 dinara, možete dalje umanjivati u skladu sa onim što je vašom odlukom propisano (ako je propisano neko umanjenje-olakšica).
Drugi primer:
Starom odlukom Imate propisanu naknadu za postavljanje sredstva za oglašavanje na javnoj površini sa dozvolom u iznosu 40 dinara dnevno, a na drugim površinama koje nisu javne 30 dinara. Da bi za 2024. godinu utvrdili naknadu za postavljanje reklame na površini koja nije javna (npr. na zidu zgrade) koristite odgovarajući propisani iznos za reklamu na javnoj površini koji umanjujete za 50%, što bi u ovom primeru bilo 20 dinara.
Tako dobijeni iznos od 20 dinara, možete dalje umanjivati u skladu sa onim što je vašom odlukom propisano (ako je propisano neko umanjenje-olakšica).
Ako vašom važećom odlukom nemate propisani iznos za odgovarajuću vrstu sredstva za oglašavanje koja su postavljena na javnoj površini, onda ne možete utvrđivati naknadu za takvu vrstu reclama postavljenih nadrugim površinama koje nisu javne, jer nemate koji iznos da umanjite za 50%.