- Da li je pravno lice (u konkretnom primeru je KUD) poreski obveznik, imajući u vidu oblik svojine – društvena svojina?
Odgovor:
Prema članu 2. Zakona o porezima na imovinu, porez na imovinu plaća se na nepokretnosti koje se nalaze na teritoriji Republike Srbije, i to na:
1) pravo svojine, odnosno na pravo svojine na zemljištu površine preko 10 ari;
2) pravo zakupa, odnosno korišćenja, stana ili kuće za stanovanje, konstituisano u korist fizičkog lica;
3) pravo korišćenja građevinskog zemljišta površine preko 10 ari, u skladu sa zakonom kojim se uređuje pravni režim građevinskog zemljišta;
4) pravo korišćenja nepokretnosti u javnoj svojini od strane imaoca prava korišćenja, u skladu sa zakonom kojim se uređuje javna svojina;
5) korišćenje nepokretnosti u javnoj svojini od strane korisnika nepokretnosti, u skladu sa zakonom kojim se uređuje javna svojina;
6) državinu nepokretnosti na kojoj imalac prava svojine nije poznat ili nije određen;
7) državinu nepokretnosti u javnoj svojini, bez pravnog osnova;
8) državinu i korišćenje nepokretnosti po osnovu ugovora o finansijskom lizingu.
Član 2a zakona dalje propisuje da kad na nepokretnosti, pored prava svojine, postoji neko od prava, odnosno korišćenje ili državina, iz člana 2. stav 1. tač. 2) do 5) i tač. 7) i 8) ovog zakona, odnosno u slučaju iz tačke 6) tog člana, porez na imovinu plaća se na to pravo, odnosno na korišćenje ili državinu, a ne na pravo svojine. Kad na nepokretnosti, pored prava, odnosno korišćenja iz člana 2. stav 1. tač. 2) do 5) i tačka 8) ovog zakona, postoji i državina iz tačke 7) tog stava, porez na imovinu plaća se na državinu, a ne na pravo, odnosno na korišćenje iz tač. 2) do 5) i tačke 8) ovog zakona.
Član 10. Zakona o porezima na imovinu propisuje da na nastanak poreske obaveze za objekat nije od uticaja vrsta dozvole za izgradnju objekta (trajni objekti, privremeni objekti i sl.), odnosno da li je izvršen upis objekta i prava na njemu u odgovarajućem katastru, odnosno vrsta tog upisa.
Član 72 Zakona o javnoj svojini:
Nepokretnosti, pokretne stvari i druga sredstva (u daljem tekstu: sredstva) koja su, na osnovu Zakona o sredstvima u svojini Republike Srbije („Službeni glasnik RS“, br. 53/95, 3/96 – ispravka, 54/96, 32/97 i 101/05 – dr. zakon), na dan stupanja na snagu ovog zakona u državnoj svojini, postaju sredstva u javnoj svojini Republike Srbije, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Član 52. Zakona o sredstvima u svojini Republike Srbije:
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaju da važe:
1) Zakon o pravima i dužnostima organa društveno-političkih zajednica u pogledu sredstava u društvenoj svojini koja oni koriste („Službeni glasnik SRS“, broj 26/86 i „Službeni glasnik RS“, br. 16/90, 53/93, 67/93 i 48/94).
Član 19. Zakona o javnoj svojini propisuje da su korisnici stvari u javnoj svojini:
1) državni organi i organizacije;
2) organi i organizacije autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave;
3) javna preduzeća, društva kapitala čiji je osnivač Republika Srbija, autonomna pokrajina i jedinica lokalne samouprave, kao i njihova zavisna društva, na osnovu ugovora zaključenog na osnovu akta nadležnog organa, a kojim nisu prenete u svojinu tog javnog preduzeća, odnosno društva.
Stvari u javnoj svojini mogu se dati na korišćenje i ostalim pravnim licima, koncesijom ili na drugi način predviđen zakonom.
Prema navedenom, predmetna nepokretnost ne može biti u društvenoj svojini, pa se u ovom slučaju radi o tome da u Katastru nisu sprovedene potrebne izmene.
Polazeći od raspoloživog podatka Katastra o licu koje je upisano kao imalac određenog prava, potrebno je da pozovete potencijalnog poreskog obveznika (u vašem slučaju Kulturno umetničko društvo), da dostave dokumentaciju na osnovu koje su upisani u Katastar, kao i drugu dokumentaciju kojom dokazuju osnov korišćenja predmetne nepokretnosti, a imajući u vidu odredbe Zakona o javnoj svojini.
Ukoliko Kulturno umetničko društvo jeste korisnik nepokretnosti u javnoj svojini u smislu Zakona o javnoj svojini, ono je obveznik poreza na imovinu u skladu sa članom 2 stav 1. tačka 5. Zakona o porezima na imovinu.
Ukoliko to društvo koristi predmetnu nepokretnost bez ikakvog pravnog osnova i važećeg akta, tada je ono obveznik poreza na imovinu u skladu sa članom 2. stav 1. tačka 7. Zakona o porezima na imovinu.
Imajući u vidu da podaci Katastra nisu ažurni, ukoliko drugo lice (koje nije upisano u Katastar) ima faktičko korišćenje na predmetnoj nepokretnosti, potrebno je to lice pozvati radi dostavljanja svih raspoloživih dokaza i dokumentacije o osnovu korišćenja iste i u skladu sa tim utvrditi poreskog obveznika.
Napominjemo da kulturno umetnička društva, kao ni druga udruženja za koje se utvrdi da jesu poreski obveznici, nisu oslobođena plaćanja poreza na imovinu po osnovu člana 12. stav 1. tačka 1. Zakona o porezima na imovinu (nisu direktni ni indirektni korisnici javnih sredstava).